Choćbyśmy napisali najlepszy regulamin, nigdy nie zawrzemy w nim całego zestawu zagrożeń. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, co stanie się w przyszłości oraz np., jak będą zachowywać się uczestnicy konkursu. Nie zmienia to jednak faktu, iż powinniśmy dołożyć wszelkich starań, by regulamin odpowiadał na najbardziej powszechne sytuacje.
Stworzenie wzorcowego regulaminy pozwoli zaoszczędzić cenny czas.Raz opracowany dokument (najlepiej w formie dokumentu tekstowego) pozwoli na wprowadzanie drobnych zmian, które umożliwią dostosowanie go do każdego konkursu.
Aby zapewnić regulaminowi czytelność, a czytającemu go łatwość odnajdywania interesujących zapisów warto podzielić dokument na kilka części. Wśród najważniejszych z nich będą:
a) Informacje ogólne– wszystko to, co dotyczy ogólnych zasad związanych z konkursem. W tej części pojawią się informacje o organizatorze, celach konkursu, wyjaśnienie podstawowych pojęć występujących w regulaminie, miejsce realizacji konkursu. Po przeczytaniu tej części osoba zapozna się z podstawowymi informacjami o konkursie. Niestety ta część, choć pierwsza, bardzo często jest pomijana w czytaniu.
b) Uczestnicy konkursu – kto może brać udział w zmaganiach. Po przeczytaniu tej części osoba będzie wiedziała czy może zgłosić się do konkursu.
c) Zgłoszenia do konkursu– opisany cały proces zgłaszania się do konkursu. Wszystkie możliwości złożenia zgłoszenia, terminy zgłoszeń. Po przeczytaniu tej części uczestnik będzie wiedział, kiedy, gdzie i w jaki sposób musi zgłosić chęć udziału w konkursie.
d) Realizacja konkursu– wszystko to, co związane jest z przeprowadzeniem konkursu. Począwszy od wskazania ilości etapów, poprzez zakres tematyczny, na rodzajach konkurencji kończąc. W tej części wskazujemy też sposób wyłaniania zwycięzcy poszczególnych etapów oraz całej rywalizacji. Po przeczytaniu tej części uczestnik będzie wiedział, czego może spodziewać się podczas konkursu.
e) Nagrody – najważniejsza dla uczestników, zwłaszcza dzieci, część regulaminu. Określamy w niej czy i jeżeli tak, to jakie nagrody czekają na laureatów, sposoby przyznawania tych nagród.
f) Postanowienia końcowe – w tej części pojawią się wszystkie zapisy, które nie zostały zawarte w powyższych częściach oraz wykaz ewentualnych załączników.
Przykładowy regulamin
Zapis regulaminu | Komentarz |
Regulamin konkursu czytelniczego NAZWA KONKURSU | Każdemu organizowanemu wydarzeniu warto nadać identyfikującą je nazwę. Powinna ona stanowić główne narzędzie promocji wydarzenia. |
Informacje ogólne | |
1.1. Organizator – nazwa biblioteki 1.2. Uczestnik – każda osoba, która zgłosi chęć udziału w konkursie poprzez złożenie określonych w regulaminie dokumentów w ustalonym w regulaminie terminie i weźmie w nim udział. 1.3. Regulamin – dokument określający zasady zgłaszania się i realizacji konkursunazwa konkursu. 1.4. Formularz zgłoszeniowy – dokument zawierający dane osobowe uczestnika, potwierdzający chęć udziału w konkursie. Stanowi załącznik nr 1 do regulaminu. 1.5. Konkurs – konkurs nazwa konkursu | W każdym miejscu regulaminu, w którym pojawi się konkretne słowo będzie ono rozumiane w sposób wyjaśniony w tym punkcie. |
3.1. Współorganizator 1 3.2. Współorganizator 2
| W przypadku, gdy będzie większa liczba organizatorów należy wymienić ich wszystkich, wskazując jednego głównego lub określić, że każdy z wymienionych jest organizatorem równorzędnym. Można, choć nie jest to konieczne wskazać, za jaki obszar konkursu odpowiedzialny jest konkretny współorganizator. Dzięki takiemu zapisowi możemy pokazać, że współpracujemy z innymi jednostkami. Nie tylko my tworzymy konkurs, ale jest on dziełem większej grupy osób (instytucji). |
| Kluczowa informacja, zwłaszcza, gdy jest większa liczba organizatorów lub większa liczba miejsc zgłoszenia (np. możliwość zgłaszania się w bibliotece szkolnej. Tak zapis rzadko pojawia się w regulaminach. Warto jednak go zawrzeć, gdyż usprawni nam on realizację konkursu. Stosując taki zapis musimy jednak go przestrzegać i rzeczywiście nie dopuszczać do zmagań spóźnialskich. |
8.1. Popularyzacja czytania. 8.2. Kształtowanie kompetencji czytelniczych wśród uczniów. 8.3. Promocja działalności biblioteki. 8.4. … | W tej części można wpisać dowolną ilość celów realizowanych w ramach konkursu. Ten punkt może być szczególnie przydatny w regulaminach tworzonych w ramach projektów zewnętrznych. Wtedy warto wpisać dużo różnorodnych celów, aczkolwiek nie przesadzać z nimi. |
| W działalności bibliotek publicznych i szkolnych jest to oczywiste. Warto jednak zawrzeć taki zapis, zwłaszcza, gdy w ramach konkursu są cenne nagrody. Gdy zawrzemy zapis o darmowym udziale warto dodać także punkt o kosztach dojazdu. |
| W przypadku, gdy konkurs stanowi część większego wydarzenia np. serii konkursów warto to zaznaczyć w tej części regulaminu. |
Uczestnicy konkursu | |
12.1. Uczeń klasy IV szkoły podstawowej. 12.2. Osoba urodzona w roku… 12.3. Mieszkaniec nazwa miejscowości
| Zmieniamy w zależności od grupy docelowej. |
Zgłoszenia do konkursu | |
16.1. Papierowej w siedzibie organizatora znajdującej się w nazwa miejscowości przy ulicy adres. 16.2. Elektronicznej w formie skanu na adres email adres email.
17.1. Osoba zgłaszająca się telefonicznie musi najpóźniej na dwa dni przed datą konkursu dostarczyć formularz zgłoszeniowy do organizatora. Dostarczenie formularza jest potwierdzeniem udziału w konkursie.
| Wersja papierowa (w tym także skan, który możemy wydrukować) jest konieczna ze względu na przepisy o ochronie danych osobowych. Nawet, gdy adres jest oczywisty to warto go podać. Może ktoś spoza społeczności lokalnej weźmie udział w konkursie. Musi to być skan ze względu na konieczność podpisu rodzica/opiekuna pod zgodami na przetwarzanie danych osobowych. Dopiero dostarczenie formularza gwarantuje, że osoba weźmie udział w konkursie. Musimy otrzymać ją wcześniej, aby wiedzieć, ile na ile osób przygotować salę i zestawy konkursowe. Zapis jest oczywisty, ale nie zawsze pojawia się w regulaminach. Jeżeli mamy ograniczoną powierzchnię warto wprowadzić ten zapis. |
22.1. Do data do godzina – zgłoszenia do konkursu. 22.2. Data – rozegranie pierwszego etapu lub całego konkursu. | Powinniśmy wskazać tę datę, aby uniknąć sytuacji, w której ktoś przyjdzie w dniu konkursu i będzie żądał udziału w konkursie. W kolejnych podpunktach powinniśmy umieścić daty kolejnych etapów. |
Realizacja konkursu | |
23.1. Etap I – opis etapu 23.2. Etap II – opis etapu
25.1. Krzyżówkę. 25.2. Test wiedzy – pytania otwarte i zamknięte. 25.3. Rebus. 25.4. Plan wydarzeń. 25.5. Odpowiedź ustna. | Jeżeli konkurs składa się z jednego etapu wystarczy krótki punku. Jeżeli ma więcej etapów należy opisać ich przebieg i zakres. Bardzo często sama nazwa będzie to określała. Dobrze jest wymienić rodzaje zadań. Pozwoli to przygotować się uczestnikom w różnych obszarach. Przeważnie po pierwszym konkursie i tak uczestnicy spodziewają się pewnego zestawu konkurencji. |
30.1. W dogrywce zawodnicy na przemian odpowiadają na pytanie. 30.2. Dogrywka rozgrywana jest do momentu wyłonienia zwycięzcy. 30.3. Dogrywkę stosuje się wyłącznie do zawodników zajmujących pierwsze trzy miejsca. Od miejsca 4 w dół więcej niż jeden zawodnik może zająć to samo miejsce.
| Można przygotować konkurs, w którym o zwycięstwie zdecyduje najmniejsza liczba punktów. Ważny zapis, który nie zawsze pojawia się w regulaminach. Ogranicza nam rywalizację do najważniejszych miejsc. Punkt ten jest zabezpieczeniem przed sytuacją, gdy skończą się pytania dogrywkowe, a zwycięzca nie zostanie wyłoniony. |
Nagrody i wyróżnienia | |
32.1. Miejsce I – tytuł mistrza, dyplom i nagroda rzeczowa. 32.2. Miejsce II – tytuł wicemistrza, dyplom i nagroda rzeczowa. 32.3. Miejsce III – tytuł drugiego wicemistrza, dyplom i nagroda rzeczowa.
| Jeżeli zapewniamy nagrody rzeczowe warto wskazać, co otrzyma uczestnik, który zajmie odpowiednio I, II lub III miejsce. Nadanie tytułów może stanowić element motywujący do udziału w konkursie. Zwłaszcza, gdy organizujemy dużo konkursów. Czasami warto dać zwycięzcy możliwość wyboru nagrody. Unikniemy wtedy sytuacji, w której zwycięzca będzie miał poczucie, że otrzymał mniej wartościową nagrodę od pozostałych. Dyplomy nie są wielkim kosztem i warto je dać wszystkim uczestnikom. Warto też mieć jakieś drobne nagrody pocieszenia (słodycze, zakładki itp.), ale nie trzeba o nich wspominać w regulaminie. |
| W przypadku, gdy nasz konkurs składa się z większej liczby etapów należy wspomnieć, kto awansuje do kolejnych etapów. |
Postanowienia końcowe | |
38.1. Imię i nazwisko. 38.2. Numer telefonu. 38.3. Wizerunek.
| Nawet, gdy posiadamy w bibliotece dużo egzemplarzy książek powinniśmy zawrzeć taki punkt w regulaminie. Zawsze może zdarzyć się sytuacja, gdy wypożyczone będą wszystkie książki. Będzie to ograniczało możliwość udziału w konkursie, a w konsekwencji nierówne szanse dla wszystkich potencjalnych uczestników. Zapis obowiązkowy w kontekście obecnych przepisów o ochronie danych osobowych. Warto w formularzu zgłoszeniowym uwzględnić numer telefonu do kontaktu w nieoczekiwanych sytuacjach. Warto pamiętać o tym punkcie, zwłaszcza, gdy naszą działalności promujemy podczas konferencji, sympozjów, spotkań eksperckich, na różnych portalach specjalistycznych, czy fachowej prasie. Zwłaszcza, gdy jest to konkurs plastyczny lub gdy podczas konkursu powstają unikalne prace uczestników. Koniecznie należy podać podstawę prawną przetwarzania danych osobowych. Taki zapis może rozwiązać wszystkie nieoczekiwane sytuacje. |
Powyższy regulamin jest bardzo rozbudowany. Zapewnia jednak dobre zabezpieczenie dla organizatora każdego konkursu bibliotecznego. Taka długa wersja powinna znaleźć się na stronie biblioteki. Dla dzieci można zastosować wersję skróconą. Zawrzeć w niej najważniejsze informacje odnośnie daty, miejsca konkursu, zakresu tematycznego, formy zgłoszenia się i nagród. Należy jednak pamiętać, by dodać zapis mówiący o tym, że jest to tylko wersja skrócona i jest ważna tylko łącznie z dłuższą wersją znajdującą się na stronie internetowej.
Raz opracowana długa wersja regulaminu pozwoli na ciągłe jej stosowanie. Zmiany będą dokonywane tylko w miejscach, które są pogrubione.
Mam nadzieję, że tak rozbudowany regulamin nie odstraszy bibliotekarzy od przygotowywania konkursów. Zwłaszcza, że są one doskonałą formą nie tylko promocji biblioteki, ale także promowania postaw czytelniczych i współpracy z innymi instytucjami. Profesjonalnie przygotowany regulamin pokaże, że poważnie podchodzimy do zasad i ich przestrzegania.
bibliotekarz z pasją do dzielenia się wiedzę i doświadczeniem, edukator, prelegent, autor ponad 300 artykułów w czasopismach specjalistycznych skupionych wokół tematu bibliotek i instytucji kultury. W swoich tekstach wskazuje na praktyczne aspekty wdrażania teoretycznych rozwiązań. Prowadzi szkolenia w całej Polsce jest członkiem Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Kujawsko-Pomorski Bibliotekarz Roku 2023
Wiedza i Praktyka Sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a
03-918 Warszawa